იყო და არა იყო რა, იყო ერთი უშვილო დედაკაცი. იგი დიდხანს ოცნებობდა შვილზე. ერთხელ დედაკაცი რჩევისათვის მოხუც ჯადოქართან მივიდა. ჯადოქარმა პაწაწინა მარცვალი მისცა და უთხრა:
- ეს უბრალო მარცვალი არ გეგონოს, დათესე და შენ თვითონ ნახავ, რაც მოხდება.
ქალმა მადლობა გადაუხადა ჯადოქარს და შინ დაბრუნებულმა დედაბრის დანაბარები მორჩილად შეასრულა. მარცვლიდან საოცრად ლამაზი ყვავილი ამოიფურჩქნა. ყვავილი ტიტას ჰგავდა. დედაკაცი დაიხარა და ყვავილის შუაგულში პატარა გოგონა დაინახა. გოგონას ნამცეცა დაარქვა.
ნამცეცა კაკლის ნაჭუჭში იძინებდა, ტანზე ვარდის ფოთლებს იფარებდა.
დედაკაცმა ფანჯრის რაფაზე წყლიანი თეფში დადგა და მისი ნაპირები ვარდებით მორთო. ნამცეცა ტიტას ფოთოლზე იჯდა და თეფშზე, ისე როგორც ტბაზე, დაცურავდა.
ერთხელ ღამით ნამცეცას ოთახში დიდი გომბეშო შემოიპარა, მან ნამცეცა დაინახა თუ არა, მაშინვე გაიფიქრა:
- მართლაც დიდებული მეუღლე ეყოლება ჩემს ვაჟს!
გომბეშომ კაკლის ნაჭუჭი გაიტაცა და მძინარე გოგონასთან ერთად ჭაობისაკენ გააქანა.
გომბეშო თავის შვილთან ერთად ჭაობში ცხოვრობდა.
- ყი-ყი-ყი! - ნამცეცას დანახვაზე სიხარულით აყიყინდა გომბეშოს ვაჟი.
გომბეშომ გოგონა დუმფარას ფოთოლზე დასვა, თვითონ კი თავისი ვაჟისათვის მყუდრო საცხოვრებლის საძებნელად გაეშურა.
დილით ნამცეცამ გამოიღვიძა და ჭაობის დანახვაზე საცოდავად ატირდა.
პაწაწინა თევზებმა შეიბრალეს გოგონა და დუმფარას ფოთლის ღერო მოწყვიტეს. ფოთოლი ნამცეცასთან ერთად მდინარის დინებას გაჰყვა. გოგონას ჭრელი პეპელაც დაეხმარა. ისინი სასწრაფოდ გაშორდნენ გომბეშოს სამფლობელოს.
სამშვიდობოს გასული ნამცეცა მაისის ხოჭოს გადაეყარა. ხოჭოს მოეწონა მშვენიერი გოგონა, ხეზე აიყვანა და თავის მეგობრებს გააცნო. ხოჭოებმა მაშინვე აითვალისწუნეს სტუმარი. მაისის ხოჭომაც აღარ მოისურვა ნამცეცა და გვირილაზე დასვა.
გოგონამ ტყეში მარტოდმარტომ დაიწყო ცხოვრება. მან ბალახებისაგან ჰამაკი დაწნა და წვიმას რომ არ დაესველებინა, დიდი ფოთლის ქვეშ დაკიდა. ნამცეცა ყვავილის ტკბილი წვენით იკვებებოდა, ხოლო წყურვილს დილით ფოთლებზე გაჩენილი ნამით იკლავდა.
გავიდა ზაფხული და შემოდგომა. დადგა ზამთარი. თოვლი მოვიდა და ძალიან აცივდა. გოგონა მშრალ ფოთოლში გაეხვია და თბილი თავშესაფრის საძებნელად გაეშურა.
ნამცეცამ მინდვრის თაგვის სორო დაინახა. სოროსთა მივიდა და თაგვს ცოტაოდენი ქერის მარცვალი სთხოვა.
- საბრალო გოგონავ, შემოდი, გათბი, საჭმელიც ერთად ვჭამოთ, - უთხრა მინდვრის თაგვმა.
მინდვრის თაგვი ძალიან კეთილი იყო, მაგრამ ბებერი. თაგვს ნამცეცა ძალიან მოეწონა და უთხრა:
- თუ სახლს დამილაგებ და ზღაპრებსაც მომიყვები, ჩემს სოროში გაცხოვრებ.
ნამცეცა დათანხმდა.
თაგვის მეზობლად მდიდარი, ბრმა თხუნელა ცხოვრობდა. თხუნელა თაგვს სტუმრად ეწვია. ნამცეცამ მას ორი სიმღერა უმღერა. თხუნელას გოგონა მაშინვე შეუყვარდა და გადაწყვიტა ცოლად შეერთო.
ერთხელ თხუნელამაც დაპატიჟა მეზობლები. მინდვრის თაგვი და ნამცეცა თხუნელასთან მიწისქვეშა გზებით წავიდნენ. გზაში სიცივისაგან გათოშილი მომაკვდავი მერცხალი დაინახეს. ნამცეცას შეებრალა იგი, გამხმარი ბალახებისაგან საბანი დაწნა და მერცხალს გადააფარა.
ღამით ნამცეცას გამოეღვიძა, მერცხალი ჩუმად მოინახულა და გულში ჩაიკრა. მერცხლის გულის ძგერამ შეაშინა და გაქცევა დააპირა. უცებ ხმა შემოესმა:
- მე შენ გადამარჩინე, მალე ფრენასაც შევძლებ, - უთხრა მერცხალმა.
ნამცეცა მთელი ზამთარი უვლიდა მერცხალს. ამის შესახებ თაგვმა და თხუნელამ არაფერი იცოდნენ. მათ ხომ ფრინველები საშინლად ეჯავრებოდათ!
როგორც კი გაზაფხულდა, მერცხალმა მადლობა გადაუხადა ნამცეცას და გაუჩინარდა. გოგონა კი მინდვრის თაგვის სოროში დარჩა, ბებერ თაგვს მარტო ხომ ვერ მიატოვებდა?
ერთ დღეს თხუნელამ ნამცეცას ცოლობა სთხოვა. მინდვრის თაგვმა ნამცეცას დაავალა, თვითონვე მოემზადებინა მზითევი. გოგონა დილიდან საღამომდე ძაფს ართავდა, ობობები კი, რომლებიც თაგვმა დაიქირავა, ათასგვარ ქსოვილებს ქსოვდნენ.
ქორწილი კი ახლოვდებოდა. ნამცეცა მოწყენილი იყო, ტიროდა, რადგან არ უნდოდა ცოლად ბებერსა და ბრმა თხუნელას გაჰყოლოდა.
ქორწილის დღეც დადგა. გოგონა სამუდამოდ უნდა დასახლებულიყო მიწისქვეშეთში. იგი ვეღარასოდეს იხილავდა მზეს. და აი, მზესთან გამოსათხოვებლად გამოვიდა. გოგონამ ხელები მზისკენ აღაპყრო:
- მშვიდობით, საყვარელო მზეო! თუკი სადმე თვალს მოჰკრავ მერცხალს, მოკითხვა გადაეცი!
უცებ მერცხალმა დაიჭიკჭიკა:
- სადაცაა აცივდება, მე უკვე თბილი ქვეყნებისაკენ უნდა გავფრინდე. ზურგზე შემასკუპდი და ერთად გავსწიოთ იქ, სადაც მზე უფრო კაშკაშებს, სადაც ყოველთვის გაზაფხულია და სადაც საოცარი ყვავილები ჰყვავის.
ნამცეცა მერცხლის ზურგზე მოკალათდა, ყველაზე გრძელ ფრთაზე ქამრით დაიმაგრა თავი და მერცხალიც გაფრინდა.
და აი, გამოჩნდა თბილი ქვეყანა.
მერცხალმა დაინახა თავისი სახლი და დაბლა დაეშვა. იგი ყველაზე ლამაზ ყვავილთან მიფრინდა და ნამცეცა ყვავილის გვირგვინზე დასვა.
ყვავილის შუაგულში გოგონამ ელფი დაინახა. ელფს ზურგზე მსუბუქი ფრთები ჰქონდა, თავზე კი ოქროს გვირგვინი უბრწყინავდა. იგი ელფების მეფე აღმოჩნდა. ელფების მეფე ნამცეცას ხილვამ ძალიან გაახარა. მეფესა და ნამცეცას ერთმანეთი დანახვისთანავე შეუყვარდათ.
ელფმა ნამცეცას ცოლობა სთხოვა. გოგონა დაეთანხმა. უცებ ყვავილებიდან პატარა ელფები გამოფრინდნენ და ნამცეცას საჩუქრები მიართვეს. ყველაზე საუკეთესო საჩუქარი სიფრიფანა ფრთები იყო. ფრთებით ნამცეცას თავისუფლად შეეძლო ყვავილიდან ყვავილზე გადაფრენა.
ნამცეცა ელფების დედოფალი გახდა. დიდი და ხანგრძლივი ხეტიალის შემდეგ იგი ნამდვილ ბედნიერებას ეზიარა.
მთარგმნელი: აკაკი გელოვანი
სასკოლო ლიტერატურა • • •  • • • ჰანს ქრისტიან ანდერსენი/ზღაპრები |
