|
I
ლაპარაკობდნენ ხეები ძილშიც. ტოტებში ქარი წიოდა მწარედ და დაბერებულ კედლების ჩრდილში კაცივით იდგა დაღლილი მთვარე. ვით უმნიშვნელო ნატეხი მთვარის და უსასრულო ფიქრში გართული ათასში ერთხელ ბრწყინავდა მტკვარიც. და კიდევ რაღაც ბრწყინავდა იქვე და როგორც დენთით გატენილ კასრებს, მოაგორებდნენ ჩრდილები ფიქრებს. ტრამვაის ხაზი წყდებოდა უცებ, ხოლო საათი მძიმე შენობას კოპივით ეჯდა გაცრეცილ შუბლზე.
II
ასეთი იყო ქუჩა იმ ღამით, მნიშვნელოვანი ხდებოდა ჩქამიც კედლის თუ კიბის,ხისა თუ თხრილის და იდგა სუნი წამლის და კვამლის. და იმ ქუჩაზე ავლილს თუ ჩავლილს იპყრობდა შიში და უნებურად ფეხს უჩქარებდა.ბაღს კი მეფურად ეჭირა თავი ჩიტებით სავსე. და გადიოდა ცხოვრება ასე.
III
ხოლო იმ ბებერ კედლების შიგნით იწერებოდა ცხოვრების წიგნი და გროვდებოდა წიგნში ხვალისთვის, რაც უხილავი იყო თვალისთვის, რაც მიჰქონდა და მოჰქონდა მთვარეს, ანდა უეცრად წვიმებს და ქარებს, რასაც ხეები ამბობდნენ ძილში, ანდა ჩიტების უმწეო ჯიში იტყოდა ხოლმე.
IV
რკინის საწოლზე იწვა პოეტი, რკინაზე ედო სული მღელვარე, რადგან ვერაფრით ვეღარ ტოვებდა სხვისთვის უჩინარ ცას და მწვერვალებს. და ბობოქრობდა ისევ და ისევ და ამ საწოლზე იპყრობდა სწორედ პოეტი თავის ვნებათა მიზეზს.
V
და როცა ქალაქს ეძინა უკვე, კარგად თუ ცუდად,ასე თუ ისე, კედელზე მაინც რჩებოდა შუქი, როგორც ღიმილი მძინარის პირზე. სინათლეს ჰფენდა დროგასულ ფურცლებს, სულს უბრუნებდა და მთელი ძალით ფურცლები სუნთქვას იწყებდნენ უცებ. მხეციც, კაციც და ღმერთიც - სამივე. ხოლო მამათა მონასტრის ახლოს სოფლელი გოგო კრეფდა ყვავილებს. და მიჰყვებოდა ბზუილს მთვრალივით. და გულუბრყვილო იყო ისევე, როგორც ფუტკარი, ანდა ყვავილი. მაგრამ მონასტრის ახლოს გრილოდა. და მისი ჩრდილი წვებოდა მზეზე და ფარასავით მიზოზინობდა. და თავს იღწევდა ღმერთის ჩეროდან. და სული, როგორც ცისფერი ჩიტი, ცის გასაგონად სულ სხვას მღეროდა. და ისევ ზარებს ეკიდა მნათე, და გარგანტუას შთამომავლობა სოფლის შუკებში დასდევდა ბატებს. და ღვთის ამარა ცხოვრობდა ასე, ხოლო მწუხარე სახის რაინდი მიჩაქჩაქებდა უკაცურ გზაზე. და განუწყვეტლივ ლოცავდა გამჩენს, და თბილი თესლით სავსე კალათას ხნულებში ცლიდა მშვიდი და გამრჯე. გამოდიოდა საიქიოდან, და არ ამბობდა, ან არ იცოდა, რომ ყველა ქალის გული სტკიოდა, ყველაზე გულწრფელ მიჯნურის გვერდით და არც ფიქრობდა, თუ გრილი მიწა როგორ უბრალოდ უსვამდა წერტილს ყოველგვარ ვნებას… მაინც ეძახდა სიკვდილი მოკვდავს და ქვესკნელიდან ამოსულ დანტეს შემკრთალი ხალხი სიმართლეს სთხოვდა. და ხალხს,რომელსაც ცოტა ესმოდა, ძლივს გამოჰქონდა სიტყვიდან აზრი, როგორც ძვირფასი კუბო ეზოდან. მაინც ფშვინავდა ბნელში ხეხილი და უწყინარი იყო მიდამო, სააღსარებოდ მოსულ გლეხივით. ურმის კოფოზე ესვენა მთვარე, ხოლო ჰამლეტის ცნობილი ლანდი მიფარფატებდა ოთხივე მხარეს.
VI
ხმას გამოსცემდა ქარიც სიმივით, მაგრამ უაზროს,მძიმეს და დამღლელს, ხოლო ის შუქი,თუ ქვის ღიმილი ასე ართობდა გარინდულ სახლებს. მარადისობის კვალსა და მიზეზს, და როგორც ბავშვი მშიერ მხეცებთან, ფიქრებთან მარტო რჩებოდა ისევ. და ჩვეულებრივ კაცივით ხარბად სუნთქავდა ღამეს, ხოლო რტოებში ქარი წიოდა, სტკიოდა ალბათ. ხომ არ იკივლოს კაცმაც ქარივით, ანდა უებარ მალამოს ნაცვლად ხომ არ დაიდოს წყლულზე მარილი, არ იტივტივოს ბნელში ტივივით და ყველაფერი ტკივილს შესწიროს, თუკი სინათლეს აჩენს ტკივილი. ბევრჯერ წაექცა მასაც სხეული და მხოლოდ სული, დროშად ქცეული, ვერტიკალურად იდგა ყოველთვის.
VII
როდესაც ჩნდება ადამიანი, მიწაზე უნდა ადგილი ჰქონდეს, რომ შეაჩვიოს ხორცი იარას, გონება - სივრცეს და სული - ცოდვებს. იბრძოლოს, ვიდრე ძარღვი ითრთოლებს და თუ სიცოცხლეს ბუნება აძლევს, ცხოვრება უნდა შესძლოს თვითონვე. მარად მართალი საკუთარ თავთან. ერთბაშად ყველა კუთხეს ავსებდა და გზაზე დამდგარ დიოგენს ჰგავდა. არ უყურებდა დაბლა ზემოდან და თან ყველაფრის განცდას ცდილობდა, ამ ქვეყანაზე რაც არსებობდა. თამამდებოდნენ ქუჩები უცებ, მატარებლებიც უფრო კიოდნენ, უმაგრდებოდა ქვეყანას ფუძე. მხოლოდ და მხოლოდ ადგილის შეცვლას, არამედ ქარსაც და საღამოსაც და ნათურებში დამწყვდეულ ცეცხლსაც, და ბეწვის ხიდზე შემგდარ მთვარესაც, მწარე ცრემლებსაც, მაგრამ ღიმილსაც, დაწყვეტილ გულსაც, მაგრამ ალერსსაც. და იმ საგანსაც, ჩრდილს რომ ისროდა. ყველაფერს თვლიდა სიმღერის ღირსად და უმღეროდა, როგორც იცოდა, რომ არ ექცია ხმა ლაპარაკად, გრძნობა კი სიტყვად, და თავის ქალაქს თვლიდა ყველაზე ძვირფას ქალაქად. ის კი გონებას მაინც იკრეფდა, და აღსარების გარდა ყველაფერს მათთვის ხარჯავდა დაუფიქრებლად. რადგან ვერასდროს ვერ ახერხებდა, რომ ათრთოლებულ მლოცველის მსგავსად დაცემულიყო ქალის ფეხებთან, სანამ ჰყოფნიდა დროც და ხალისიც, ჩვენ კი გვატანდა ყინვას და სითბოს და მოვდიოდით, მაგრამ ხვალისთვის რომ შეგვძლებოდა კვლავ მისი ნახვ თუნდაც ცოტა ხნით,რადგან ყოველთვის ამოუხსნელი გვრჩებოდა რაღაც. ყოველთვის ჩვენზე კარგად ესმოდა, რას დაიტევდა ერთი ფურცელი… და როცა ქარი გარეთ კვნესოდა, ვით გოლიათი კურდღლის სოროდან, რომ ქარის წუხილს ერთი მსმენელი და ხმის გამცემი მაინც ჰყოლოდა.
VIII
ბაღს კი ყველაზე ფხიზლად ეძინა და ჰგავდა ციდან დაშვებულ ფარდას, და ღამის ქარით თმაგაწეწილი სათქმელს ყოველთვის ამბობდა სადად. ახალისებდა ჩიტებით სავსეს, მთვარეს კი თავის თეთრი ფეხები ძლივს გადაჰქონდა ტრამვაის ხაზზე.
IX
უბრუნდებოდა ქუჩას სინათლე, ჩრდილებს - ადგილი, საგნებს - სიმართლე, და გადაშლილი წიგნიც დროებით იფარებოდა მწვანე რტოებით, იჩრდილებოდა ჩიტების ჩრდილით და ისიც ცოცხალ გულივით თბილი, ყველა სიკეთის მცოდნე და ღირსი, კვლავ უხილავი ხდებოდა დღისით. მზე კი ფანჯრებში ხალხს ახედებდა და ჩანდა, როგორ იდგა კედელთან რკინის საწოლი.
X
ძვირფასი ოყო ის ქუჩა ჩვენთვის, ჩვენ იმ ქუჩაზე თამამად ვწერდით ჩვენი პირველი შეკრთომის მიზეზს და პირველ ღიმილს სამყაროს პირზე, ხოლო პოეტის მკაცრი ოთახი თავბრუს გვახვევდა ყველას ცოტახნით და შიშის მაგვარს ვგრძნობდით ყველანი, როცა ბრწყინავდა შავი მელანი, ის კი ბრწყინავდა კაცის სისხლივით, თუ მოხვდებოდა ხოლმე მზის სხივი. |
პოეზიის გვერდი • • •  • • • ოთარ ჭილაძის პოეზია |
